|
Getting your Trinity Audio player ready...
|
Bu yazımda konversiyon bozukluğu (histeri) hakkında konuşalım. O zaman gelin, başlayalım.
Giriş
Konversiyon bozukluğu, zihinsel sağlık sorunlarının beynin işleyişini bozarak ortaya çıkan bir durumdur ve halk arasında histeri olarak da bilinir. Bu durumda, kişi kontrol edemediği durumları fiziksel semptomlara dönüştürür. Semptomlar arasında nöbetler, halsizlik ve görme veya işitme gibi duyuların geçici olarak kaybı yer alabilir. Ancak, bu durum çeşitli terapi türleri ile tedavi edilebilir ve bu terapileri kapsamlı bir şekilde ele alacağız.
Konversiyon Bozukluğu (Histeri) Nedir?
Konversiyon bozukluğu, nörolojik bir durum olmadan fiziksel ve duyusal sorunlar yaşayan bir kişinin durumudur. Bu rahatsızlıklar o kadar ciddidir ki akademik performans, sosyal ilişkiler ve aile hayatı gibi önemli yaşam fonksiyonlarını olumsuz etkileyebilir. Bu durumda olan çocuklar, sorunlarını kasıtlı olarak üretmezler veya taklit etmezler.
Bu rahatsızlıklar gerçektir, ancak altta yatan tıbbi bir sorundan kaynaklanmazlar. Bunun yerine, vücudun normal işleyişindeki bir bozukluktan kaynaklanırlar. Konversiyon bozukluğu, semptomların varlığıyla rahatlama sağlanan ve zayıf bir şekilde ifade edilen stresten kaynaklanabilir. Bu durumun tedavisi, psikoterapi, ilaç tedavisi ve stres yönetimi teknikleri gibi çeşitli tedavi yöntemlerini içerebilir.
Konversiyonun Nedenleri
Konversiyon bozukluğu, kişinin bedensel semptomlar veya işlev kayıpları gibi somatik belirtilerle kendini ifade ettiği bir psikolojik rahatsızlıktır. Bu belirtiler, tıbbi bir açıklaması olmayan fiziksel sorunlar şeklinde ortaya çıkar. Konversiyon bozukluğu, zihinsel ve duygusal streslerin fiziksel semptomlara dönüşmesiyle oluşur ve genellikle bir travma sonrası stres bozukluğu, depresyon ve anksiyete bozukluğu gibi diğer psikiyatrik hastalıklarla ilişkilidir.
Konversiyon bozukluğunun belirtileri arasında; yürüme zorluğu, görme veya işitme kaybı, felç benzeri semptomlar, kas spazmları, titreme, nöbetler ve diğer fiziksel işlev kayıpları yer alabilir. Ancak, bu semptomların bir tıbbi nedeni yoktur.
Konversiyon bozukluğunun nedenleri tam olarak anlaşılmamıştır, ancak araştırmalar, aşağıdaki faktörlerin bir rol oynayabileceğini düşündürmektedir:
- Psikolojik Stres: Yoğun bir duygusal veya zihinsel stres, kişinin bedenini etkileyen somatik semptomlar olarak ortaya çıkabilir.
- Travma: Ciddi bir travma, özellikle de çocuklukta yaşanan fiziksel veya cinsel istismar, konversiyon bozukluğunun ortaya çıkmasına neden olabilir.
- Kişilik Özellikleri: Bazı kişilik özellikleri, özellikle de dışa dönük veya dikkat çekici olma ihtiyacı olan kişilerde konversiyon bozukluğu daha sık görülür.
- Beyin İşlevleri: Konversiyon bozukluğunun beyindeki bazı işlevsel farklılıklarla ilişkili olabileceği öne sürülmüştür.
Konversiyon bozukluğu tedavisi, psikoterapi ve ilaç tedavisi gibi yaklaşımları içerir. Psikoterapi, konversiyon bozukluğu semptomlarını yönetmek ve altta yatan duygusal stresleri ele almak için etkili bir yöntemdir. İlaç tedavisi, semptomları hafifletmek için kullanılabilir, ancak yalnız başına bir tedavi olarak önerilmez.
Konversiyon Semptom ve İşaretleri
Konversiyon bozukluğu, çeşitli fiziksel semptomların, tıbbi bir neden bulunamaması durumunda ortaya çıkan bir psikolojik bozukluktur. Konversiyon bozukluğu semptom ve işaretleri aşağıdaki gibi olabilir:
- Felç: Tek taraflı ya da çift taraflı felç şeklinde olabilir. Felç, kişinin kaslarını kontrol edememesine ve hareket edememesine neden olur.
- Nöbetler: Konversiyon bozukluğu olan kişiler, epileptik nöbetlere benzer nöbetler yaşayabilirler. Ancak, elektroensefalografi (EEG) testleri normal sonuçlar verir.
- Körlük: Kişi gözleri açıkken görememe ya da görmekte zorlanma hissi yaşayabilir. Göz muayenesinde herhangi bir sorun tespit edilemez.
- İşitme kaybı: Kişi duyma kaybı yaşayabilir, ancak işitme testleri normal sonuç verir.
- Yutma güçlüğü: Yemek yutarken güçlük çekebilirler.
- Histeri: Kişi aşırı dramatik tepkiler verebilir, histerik nöbetler yaşayabilir.
- Aniden başlayan ağrı: Baş ağrısı, karın ağrısı veya kas ağrısı şeklinde olabilir.
- Koordinasyon kaybı: Yürürken veya koşarken dengesizlik hissi yaşayabilirler.
- Hafıza kaybı: Kişi, geçmişteki olayları hatırlayamaz veya hatırlamakta zorluk çeker.
- Kendine zarar verme: Konversiyon bozukluğu olan kişiler, kendilerine zarar verebilecek davranışlarda bulunabilirler.
Bu semptomlar, kişiden kişiye değişebilir ve bazıları daha belirgin olabilirken diğerleri daha hafif olabilir. Ancak, tıbbi bir neden bulunamamasına rağmen belirtiler devam ederse, bir psikiyatrist veya psikologdan yardım almak önemlidir.
Test ve Teşhis
Konversiyon bozukluğu belirtileri olan tüm sorunların elbette tıbbi ve nörolojik nedenleri olabilir ve önemli tıbbi durumların belirtileri olabilir. Konversiyon bozukluğunun teşhisi tıbbi muayene yoluyla konulsa da sıklıkla konversiyon bozukluğunun uygun tanı olduğuna dair davranışsal ipuçları vardır. Örneğin, semptomlar genellikle maksimum yoğunlukta başlar, yalnızca belirli ortamlarda veya belirli kişilerde ortaya çıkar.
Teşhis genellikle sergilenen sorunlara bağlı olarak uygun uzmanlar tarafından tıbbi muayene ve tetkikler yapılması ile başlar. Bu testler arasında basit refleks kontrolleri, X-ışınları veya diğer görüntülemeler vardır. Ayrıca semptomlar nöbet içeriyorsa bir elektroensefalogram (EEG) taraması yer alabilir. Bu tıbbi teşhis dikkatli bir şekilde yapılmalıdır çünkü konversiyon bozukluğunun semptomları diğer tıbbi durumları taklit edebilir. Çoğu durumda, nörolojik veya tıbbi temelli sorunları konversiyon semptomlarından ayırt etmek için basit muayene yöntemleri kullanılabilir.
Konversiyon bozukluğu bazen duygudurum bozuklukları, panik bozukluğu, yaygın anksiyete bozukluğu veya travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) gibi diğer durumlarla birlikte ortaya çıkabilir. Psikolojik değerlendirme, bir tedavi planında ele alınması gerekebilecek diğer ruh sağlığı sorunlarının teşhisini içerecektir.
Nedenleri
Konversiyon bozukluğuna ne sebep olur?
Uzmanlar, konversiyon bozukluğunun neden oluştuğunu tam olarak bilmiyorlar. Bununla birlikte, belirli koşullar ve bazı tıbbi durumlarla birlikte olma olasılığının daha yüksek olduğunu biliyorlar.
Konversiyon bozukluğu olan kişilerde görülen yaygın durumlar şunları içerir:
- Çocukluk istismarı öyküsü.
- Diğer akıl sağlığı koşullarına sahip olmak, özellikle depresyon veya kaygı .
- Yakın zamanda yaşanan stresli veya travmatik bir olay.
- Konversiyon bozukluğunu tetikleyen yakın tarihli bir sağlık durumu.
- Nörolojik hastalıklar veya belirli tıbbi durumlar, örneğin epilepsi veya parkinson hastalığı gibi.
- Ailede benzer bir durumun bulunması.
Konversiyon Bozukluğu Nasıl Tedavi Edilir?
Konversiyon bozukluğu, fiziksel semptomlara neden olan bir zihinsel sağlık durumudur. Bu nedenle, ruh sağlığı bileşenini bir çeşit psikoterapi ile tedavi etmek genellikle ilk ve aynı genellikle en başarılı yaklaşımdır.
En yaygın psikoterapi türleri şunlardır:
- Bilişsel davranışçı terapi: Bu önerilen en yaygın tedavi türüdür. Uzmanlar ayrıca işe yarama olasılığının en yüksek olduğunu düşünüyor.
- Hipnoterapi: Bu genellikle terapi türleri için ikinci bir seçenektir. Konversiyon bozukluğunun semptomları konuşma yeteneğinizi veya herhangi bir duyunuzu etkilediğinde özellikle yararlı olabilir.
- Grup veya aile terapisi: Paylaşılan terapi deneyimleri, Konversiyon bozukluğu olan kişilere yardımcı olabilir. Grup terapisi, bu duruma sahip kişilerin benzer mücadeleleri olan diğer kişilerle bağlantı kurmasına yardımcı olabilir. Aile terapisi, sevdiklerinizin durumu anlamasına ve destek sunmasına yardımcı olabilir.
Yardımcı olabilecek diğer tedaviler şunları içerir:
- Fizik tedavi: Konversiyon bozukluğunun belirtileri ruh sağlığı ile başlayabilir, ancak fiziksel etkileri hâlâ gerçektir. Fizik tedavi, Konversiyon bozukluğu olan kişilerin fiziksel semptomlardan kurtulmasına veya bu semptomlara uyum sağlamasına yardımcı olabilir.
- İlaç: Konversiyon bozukluğu, depresyon veya anksiyete gibi diğer durumlarla birlikte ortaya çıktığında, bu durumlar için kullanılan ilaçlar da konversiyon bozukluğu semptomlarına yardımcı olabilir. Antidepresanlar genellikle diğer durumların düzeylerini olumlu yönde etkileyebildiğinden, özellikle konversiyon bozukluğu semptomlarının azalmasına neden olabilir.
Konversiyon bozukluğu olan sevdiğim birine nasıl yardım edebilirim?
Konversiyon bozukluğu olan bir sevdiğiniz varsa, desteğiniz iyileşmesinde ve bakımının sonucunda büyük bir fark yaratabilir.
- Onları doğrulayın: Konversiyon bozukluğu meşru bir tıbbi durumdur. Buna sahip insanlar genellikle başkalarının onlara inanmadığını hissederler, bu da onları yardım aramaya karşı dirençli hale getirebilir. Birinin kendisine inandığını bilmek, yardım aramaları için büyük bir teşvik olabilir.
- Nasıl yardımcı olabileceğinizi sorun: Konversiyon bozukluğu olan kişiler kendilerini çok izole ve yalnız hissedebilirler. Birinin yardım etmek istediğini bilmek büyük bir fark yaratabilir. Ancak onlara eskiden davrandığınızdan daha farklı ve ilgili yaklaşmamaya dikkat edin. Ayrıca, özellikle mücadele ediyorlarsa, destek almaya devam etmeleri için onları teşvik ederek de yardımcı olabilirsiniz.
- Durumları ve onları nasıl destekleyeceğiniz hakkında daha fazla şey öğrenmeye açık olun: Sevdiğiniz kişinin uzmanı, durum hakkında konuşmak için sizinle görüşmek isteyebilir. Sevdiğiniz kişi veya terapisti, bir terapi seansına katılmaya istekli olup olmadığınızı da sorabilir. Katılmayı düşünün çünkü öğrendikleriniz sevdiklerinizi daha iyi desteklemenize yardımcı olabilir.
- Kendinize iyi bakmayı unutmayın . Diğer birçok durum gibi, konversiyon bozukluğu da durumu olan kişilerin sevdiklerinde strese neden olabilir. Kendi sağlığınıza ve esenliğinize dikkat etmeyi unutmayın. Ayakta kalmak için mücadele ediyorsanız, birini etkili bir şekilde destekleyemezsiniz.
